6.5.3 Tiến hành thử
- Chuẩn bị mẫu thử: với mỗi lô sản phẩm cần có ít nhất là hai đoạn ống dẫn làm mẫu thử. Đoạn ống dẫn thử là một đoạn ống dẫn dài 1000mm hoặc một đoạn ống dài 1000mm được cắt ra từ đoạn ống dẫn sản phẩm dài hơn.
CHÚ THÍCH: Có thể ép trên đoạn đầu đoạn ống dẫn dài 1000mm đối với đoạn ống dẫn dài hơn, mà không phải cắt ra để thí nghiệm riêng.
- Đặt đoạn ống dẫn thử tì lên hai thanh gối tựa một cách vững vàng.
- Đánh dấu điểm giữa hai mép trong của 2 thanh gối tựa ở hai đầu của đoạn ống dẫn thử, rồi nối bằng một đường thẳng (đường sinh dưới). Kẻ một đường sinh thứ hai đối xứng với đường sinh dưới qua trục của đoạn ống dẫn thử. đặt tấm đệm và thanh truyền lực lên trên đường sinh thứ hai đó (hình8).
- Vận hành máy cho lực tác dụng lên điểm giữa của thanh truyền lực, tăng tải từ từ đến giá trị 10% lực ép quy định, giữ tải để kiểm tra xem toàn bộ hệ thống gá lắp đã vững chắc, ổn định chưa. Các thanh gối tựa và thanh truyền lực có tiếp xúc đều với đoạn ống dẫn không. Sau đó tiếp tục tăng tải với tốc độ 200kN/phút. Khi đạt đến giá trị lực không nứt được quy định ở bảng 3 ứng với kích thước danh định của mẫu thử, thì giữ tải ở đó trong 1 phút và quan sát để phát hiện vết nứt.
Nếu không có vết nứt, thì tiếp tục tăng tải tới khi đạt lực làm việc, giữ tải ở đó trong một phút và quan sát vết nứt. Nếu không xuất hiện vết nứt hoặc vết nứt nhỏ (chiều sâu không quá 2mm, hoặc bề rộng không quá 0,25 mm – xác định bằng thước căn lá), thì lại tiếp tục tăng tải nhưng chậm lại với tốc độ 44kN/phút cho đến khi phá hoại, ghi lại lực ép lớn nhất đạt được. Đó chính là lực ép cực đại hoặc lực phá hoại.
6.5.4 Đánh giá kết quả
- Khi thử ép đến lực không nứt, mà không thấy xuất hiện vết nứt, thì đoạn ống dẫn đạt yêu cầu qui định đối với lực không nứt. Trường hợp ngược lại, đoạn ống dẫn không đạt yêu cầu về tiêu chuẩn chịu lực.
- Khi thử ép đến lực làm việc mà không thấy nứt hoặc vết nứt có bề rộng không lớn hơn 0,25mm hoặc chiều sâu vết không lớn hơn 2mm, thì đoạn ống dẫn đạt yêu cầu qui định đối với tải trọng làm việc. Trường hợp ngược lại,đoạn ống dẫn không đạt yêu cầu về tiêu chuẩn chịu lực.
- Khi thử ép đến phá hoại đoạn ống dẫn, nếu lực cực đại đạt được giá trị qui định, thì đoạn ống dẫn đạt yêu cầu qui định đối với tải trọng cực đại.
- Trường hợp lực ép cực đại đạt lớn hơn lực cực đại qui định nhưng chưa đạt đến giá trị lực cực đại của đoạn ống dẫn cao hơn liền kề (bảng 3) thì vẫn chỉ coi ống cống đạt yêu cầu đối với tải trọng cực đại qui định. Còn nếu nó đạt được, thì đoạn ống dẫn đó được xếp vào cấp chịu tải cao hơn qui định. Khi đó lực làm việc sẽ được tính bằng 80% lực ép cực đại thực tế và lực không nứt được tính bằng công thức sau đây:
Pkn = Pmax´ R
Trong đó: Pkn: Lực ép không nứt
Pmax: Lực ép cực đại thực tế
R: Tỷ số giữa lực ép không nứt và lực ép cực đại ứng với kích thước danh định của đoạn ống dẫn được nêu trong bảng 3 của tiêu chuẩn này.
Lô đoạn ống dẫn được chấp nhận khi tất cả các đoạn ống dẫn được thử đều đạt yêu cầu. Nếu không đạt thì cứ một đoạn ống dẫn không đạt phải thử thêm hai đoạn ống dẫn khác. Nếu các kết quả thử lần hai đều đạt yêu cầu, thì lô đoạn ống dẫn đó vẫn được chấp nhận. Nếu có kết quả không đạt, thì phải nghiệm thu từng sản phẩm.